Rotatif kredi, ticari hayatta özellikle nakit akışı dengesiz olan işletmeler için vazgeçilmez bir finansman aracıdır. Dönen kredi olarak da bilinen bu kredi türü, işletmelere belirli bir limit dâhilinde diledikleri zaman nakit kullanma ve geri ödeme yapma esnekliği sunar. Hem hızlı erişim imkânı hem de sürekli kullanım kolaylığı, rotatif krediyi ticari işletmeler arasında oldukça popüler hale getirmiştir.
Rotatif Kredinin Tanımı
Rotatif kredi, bankalar tarafından işletmelere tanınan bir kredi limitidir. İşletme, bu limit çerçevesinde dilediği zaman kredi çekebilir, vadesinden önce ya da sonra geri ödeme yapabilir ve limit dahilinde tekrar kullanabilir. Bu yapı, kredi kartlarına benzer bir çalışma sistemine sahiptir fakat daha yüksek tutarlar ve ticari amaçlar için kullanılır.
Rotatif Kredinin Temel Özellikleri
| Özellik | Detay |
|---|---|
| Kredi Limiti | İşletmenin finansal durumuna göre belirlenir. |
| Faiz İşleyişi | Kredi kullanıldığı gün kadar faiz işler; kullanılmayan tutar için faiz işlemez. |
| Vade | Genellikle 1 yıl olup, 30-90 günlük periyotlarla faiz tahsil edilir. |
| Geri Ödeme | Kullanıcı dilediği zaman ödeme yapabilir; ödenen miktar kadar kredi tekrar kullanılabilir. |
| Teminat | Genellikle ipotek, kefalet veya teminat mektubu istenir. |
| Yenileme | Vade sonunda, kredi durumu uygunsa yeniden yapılandırılabilir. |
Rotatif Kredinin Kullanım Alanları
- Kısa vadeli nakit sıkışıklığı çözümü
- Hammadde, yarı mamul ve stok alımları
- Personel maaş ödemeleri
- Vergi ve SGK ödemeleri
- Ani ve beklenmeyen masraflar
Rotatif kredi, özellikle döviz kurları, tahsilat süreleri veya mevsimsellik gibi nedenlerle gelir-gider dengesi zaman zaman bozulabilen işletmeler için idealdir.
Rotatif Kredinin Avantajları
- Esneklik: İhtiyaç duyulan kadar kullanılabilir; fazladan borçlanma olmaz.
- Hızlı Erişim: Önceden tanımlanmış limit sayesinde her seferinde yeni başvuru gerekmez.
- Faiz Avantajı: Sadece kullanılan gün kadar faiz ödenir.
- Likidite Yönetimi: İşletmenin nakit dengesini aktif olarak yönetmesini sağlar.
- Tekrarlı Kullanım: Kredi geri ödendikçe tekrar kullanılabilir.
Rotatif Kredinin Dezavantajları ve Riskleri
| Risk Türü | Açıklama |
|---|---|
| Faiz Riski | Genellikle faiz oranları değişkendir; piyasa koşullarına bağlı olarak artabilir. |
| Döviz Riski | Döviz cinsinden kredi kullanıldığında kur artışları ödeme yükünü artırabilir. |
| Teminat Kaybı Riski | Geri ödeme yapılmazsa ipotekli mal varlıkları kaybedilebilir. |
| Aşırı Kullanım Riski | Kolay erişim bazen gereksiz ve kontrolsüz borçlanmaya yol açabilir. |
Örnek Uygulama Senaryosu
ABC Tekstil A.Ş., mevsimsel satışlara bağlı olarak yılın ilk çeyreğinde nakit akışı zayıf olan bir firmadır. Bankadan 1 milyon TL rotatif kredi limiti alır. Ocak ayında 300.000 TL kullanır, Şubat’ta 200.000 TL’sini geri öder, Mart’ta tekrar 400.000 TL çeker. Bu süreçte sadece kullanılan tutarlar üzerinden günlük faiz öder. Nisan ayında satışlar artınca kredinin tamamını kapatır. Bu döngü yıl boyunca tekrarlanabilir.
Rotatif Kredi ile Diğer Kredi Türlerinin Karşılaştırması
| Kriter | Rotatif Kredi | İşletme Kredisi | Spot Kredi |
|---|---|---|---|
| Esneklik | Çok yüksek | Düşük | Orta |
| Faiz Sabitliği | Değişken | Genelde sabit | Sabit |
| Kullanım Şekli | Kısmi kullanımla, sürekli | Tek seferlik | Tek seferlik |
| Geri Ödeme | Serbest | Taksitli | Vade sonunda toplu |
| Faiz Ödeme | Kullanılan gün kadar | Tüm vade için | Vade başında belirlenir |
Rotatif kredi, likidite esnekliği ve finansal yönetim açısından işletmelere önemli avantajlar sunar. Ancak bu kredinin sürekli açık bir borç kaynağı gibi görülmesi, işletmenin finansal disiplinini bozabilir. Bu nedenle;
- Kredi kullanım limiti dikkatle belirlenmeli,
- Nakit akışı iyi planlanmalı,
- Faiz ve geri ödeme takip sistemi kurulmalı,
- Gerektiğinde profesyonel finans danışmanlığı alınmalıdır.
Doğru kullanıldığında, rotatif kredi işletmeler için stratejik bir avantaj haline gelebilir.
