Amortisman, bir işletmenin sahip olduğu sabit kıymetlerin (demirbaş, bina, araç, makine gibi) kullanım süresi boyunca aşınma, yıpranma veya değer kaybını muhasebeleştirmek amacıyla yapılan düzenli gider kaydıdır.
Neden Amortisman Ayrılır?
- Vergi matrahını azaltmak (gider yazılarak vergi avantajı sağlanır)
- Maddi duran varlıkların ekonomik ömrünü takip etmek
- Gerçek kâr-zarar durumunu göstermek
- Finansal raporlamada doğruluk sağlamak
Amortisman Ayırma Şartları
| Şart | Açıklama |
|---|---|
| İşletmeye ait olmalı | Kiralık ya da başka şahsa ait varlıklar için amortisman ayrılamaz. |
| Kullanıma hazır olmalı | Montajı tamamlanmış, çalışır durumda olmalı. |
| Ekonomik ömrü 1 yıldan uzun | 1 yıldan kısa ömürlü kıymetler doğrudan gider yazılır. |
| Belirli tutarın üzerinde | 2025 yılı için sınır: 6.900 TL (altıysa doğrudan gider yazılır) |
Amortisman Yöntemleri
1. Normal Amortisman Yöntemi
- Her yıl eşit tutarda amortisman ayrılır.
- En çok kullanılan yöntemdir.
📌 Formül:
Yıllık Amortisman = Maliyet / Faydalı Ömür
2. Azalan Bakiyeler Yöntemi
- İlk yıllarda daha yüksek, son yıllarda daha düşük amortisman ayrılır.
- Yeni teknoloji ürünlerde tercih edilir.
📌 Formül:
Yıllık Amortisman = Kalan Değer × %Yüzde
Yüzde, normal amortisman oranının iki katı kadar olabilir.
Faydalı Ömür ve Oranlar (VUK’a Göre)
| Sabit Kıymet | Faydalı Ömür (Yıl) | Amortisman Oranı (%) |
|---|---|---|
| Bina (işyeri) | 50 yıl | 2% |
| Bilgisayar | 4 yıl | 25% |
| Otomobil | 5 yıl | 20% |
| Mobilya | 10 yıl | 10% |
| Makine | 10 yıl | 10% |
| Yazılım | 3 yıl | 33,33% |
Örnek Amortisman Hesabı (Normal Yöntem)
| Varlık Türü | Maliyet (₺) | Faydalı Ömür | Yıllık Amortisman |
|---|---|---|---|
| Laptop | 30.000 ₺ | 4 yıl | 7.500 ₺ |
| Masa Takımı | 10.000 ₺ | 10 yıl | 1.000 ₺ |
| Otomobil | 500.000 ₺ | 5 yıl | 100.000 ₺ |
Amortisman Ayırma Başlangıcı
- Kıymetin kullanıma hazır olduğu ayı izleyen ay itibarıyla başlar.
- Örneğin: 5 Mart 2025’te alınan makine için Nisan 2025’te amortisman başlar.
Vergi ve Amortisman
- Amortismanlar Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi matrahının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınır.
- Mali tablolar üzerinde karı düşürerek vergi avantajı sağlar.
Amortisman Defteri ve Kayıtlar
- Amortismanlar Defter-i Kebir ve Yevmiye Defteri‘ne muhasebe fişleriyle kaydedilir.
- 2025 yılı itibarıyla e-Defter uygulaması kullanılıyorsa dijital ortamda kayıt altına alınmalıdır.
2025 Amortisman Sınırı
- VUK Genel Tebliği uyarınca:
📌 6.900 TL ve altındaki kıymetler için amortisman ayrılmaz, doğrudan gider yazılır.
Amortismanın Avantajları
- Vergi yükünü azaltır.
- Gerçek maliyetlerin görünmesini sağlar.
- Varlıkların değerini izleme imkânı verir.
- Finansal planlamaya katkı sağlar.
Bu sayfa faydalı mı?
EvetHayır
